โครงการวิจัยเรื่อง ทัศนะในการกระทำผิดของผู้ต้องขังในคดีค้ายาเสพย์ติด (2542)

1. วัตถุประสงค์

        เพื่อศึกษาข้อมูลทางประชากร ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อทัศนะในการกระทำผิด รวมทั้งศึกษาระยะเวลาในการรับโทษจริงตามคำพิพากษาของผู้ต้องขังคดีค้ายาเสพย์ติด

2. ผลการศึกษา แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ดังนี้

ส่วนที่ 1 ทัศนะในการกระทำผิดของผู้ต้องขังในคดีค้ายาเสพย์ติด

           1. ข้อมูลส่วนบุคคลและประวัติภูมิหลังของผู้ต้องขัง พบว่า ผู้ต้องขังในคดีค้ายาเสพย์ติดส่วนใหญ่เป็นชาย มีอายุระหว่าง 36 - 45 ปี จบการศึกษาระดับประถมศึกษาและมีภูมิลำเนาจากภาคกลางมากที่สุด ส่วนใหญ่สมรสแล้ว สถานภาพของครอบครัวในวัยเด็กคือบิดาและมารดาอยู่ด้วยกัน ประกอบอาชีพรับจ้างทั่วไปเป็นส่วนใหญ่ ประเภทของยาเสพย์ติดที่ถูกตัดสินคือ เฮโรอีน ฝิ่น กัญชา และกำหนดโทษที่ถูกตัดสินส่วนใหญ่คือจำคุกเป็นระยะเวลา 31 ปีจนถึงจำคุกตลอดชีวิต

           2. ทัศนะในการกระทำผิดของผู้ต้องขังในคดีค้ายาเสพย์ติด พบว่า ผู้ต้องขังส่วนใหญ่ยอมรับว่าทำผิดจริง โดยมีเหตุจูงใจมาจากการประสบปัญหาทางเศรษฐกิจ ความยากจน ต้องการมีฐานะดีและเป็นที่ยอมรับของสังคม สำหรับผู้ที่ไม่ยอมรับว่าทำผิดกล่าวอ้างว่ายอมรับผิดแทนผู้กระทำผิดตัวจริง และจากความรู้เท่าไม่ถึงการณ์

          3. ทัศนะในการกระทำผิดของผู้ต้องขังในด้านส่วนบุคคล พบว่า ผู้ต้องขังส่วนใหญ่เห็นว่า การค้ายาเสพย์ติดให้รายได้ตอบแทนสูงและเป็นงานที่ทำได้ง่าย ไม่จำเป็นต้องใช้ผู้มีการศึกษาสูง ไม่ต้องใช้ทักษะฝีมือหรือความชำนาญเฉพาะด้าน ส่วนผู้ต้องขังที่มีทัศนะว่าการค้ายาเสพย์ติดเป็นงานที่ทำได้ยากเห็นว่าเป็นงานที่เสี่ยงต่อการถูกจับกุมของตำรวจ

         4. ทัศนะในการกระทำผิดด้านสภาพแวดล้อม พบว่าผู้ต้องขังส่วนหนึ่งเห็นว่า สภาพแวดล้อมในครอบครัวและในชุมชนมีส่วนผลักดันให้กระทำผิดในคดีค้ายาเสพย์ติด

        5. ทัศนะต่อกระบวนการยุติธรรมนั้นพบว่า ผู้ต้องขังไม่กลัวโทษจากการค้ายาเสพย์ติดเนื่องจากได้ค่าตอบแทนที่สูง นอกจากนี้ผู้ต้องขังมากกว่าครึ่งของกลุ่มตัวอย่างเห็นว่าโทษที่ได้รับในปัจจุบันเป็นโทษที่หนัก ระยะเวลาในการจำคุกนานเกินไป และผู้ต้องขังส่วนหนึ่งเห็นว่าไม่ได้รับความเป็นธรรมจากกระบวนการยุติธรรม

ส่วนที่ 2 ระยะเวลาการรับโทษจำคุกจริงตามคำพิพากษาของผู้ต้องขังคดีค้ายาเสพย์ติด

ผู้ต้องขังในคดีค้ายาเสพย์ติดที่ได้รับกำหนดโทษจำคุกสูง จะได้รับโทษจำคุกจริงต่ำ ในขณะที่ผู้ที่ได้รับกำหนดโทษจำคุกต่ำจะได้รับโทษจำคุกจริงสูง นอกจากนี้อัตราการรับโทษจำคุกจริงของผู้ต้องขังในคดีค้ายาเสพย์ติดจะสูงกว่าอัตราการรับโทษจำคุกจริงของผู้ต้องขังในคดีอื่นๆ โดยเฉพาะในคดีที่มีกำหนดโทษสูงตั้งแต่ 20 ปีขึ้นไป และผู้ต้องขังในคดีค้ายาเสพย์ติดในประเทศไทยจะรับโทษจริงสูงกว่าผู้ต้องขังในต่างประเทศ

3. ข้อเสนอแนะในการแก้ปัญหาการค้ายาเสพย์ติด

3.1 เน้นการป้องกันควบคู่กับนโยบายการปราบปราม

3.2 เร่งการประชาสัมพันธ์ให้กลุ่มที่เสี่ยงได้ทราบถึงความรุนแรงของโทษจากการกระทำผิดในคดีค้ายาเสพย์ติด

3.3 ควรมีการแยกปฏิบัติระหว่างผู้กระทำผิดในคดีค้ายาเสพย์ติดที่มีสันดานเป็นอาชญากรกับผู้กระทำผิดครั้งแรก สร้างโอกาสทางเลือกในชีวิตให้แก่ผู้ต้องขังที่สามารถกลับตัวเป็นคนดีได้ การใช้โทษจำคุกที่เหมาะสมต่อผู้กระทำผิด ควรมีกระบวนการในการสืบเสาะตรวจสอบพฤติกรรมของผู้กระทำผิดครั้งแรกก่อนที่จะส่งเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม

คณะผู้วิจัย

นายนัทธี จิตสว่าง กรมราชทัณฑ์
นางกฤษณา มหิทธิบุรินทร์ กรมราชทัณฑ์
นางสาวสุมนทิพย์ ใจเหล็ก กรมราชทัณฑ์
นายนเร เหล่าวิชยา
นางณิทฐา แสวงทอง สดร.สป. โทร. 50554 , 2215958
นางสาวสุพัตรา แก้วมุกดา